अनुक्रमणिका
१ मंगलाचरणम्
२ प्रातरुत्थानम्
३ भूमिस्पर्शः
४ प्रातः स्मरणम्
५
मूत्रपुरीषोत्सर्गविधिः
६ दन्तधावनविधिः
(नद्यादौ नित्यस्नानप्रयोगः टिप्पण्याम् )
७ गृहे
प्रातःस्नानप्रयोगः
८ गौणस्नानानि
९ आशौचे कर्मादित्याग-
विचारः
१० प्रातःसन्ध्याप्रयोगः
||
शिवपंचायतनपूजनप्रयोगः
॥
११
देवस्पर्शेऽनधिकारिणः
१२ देवार्चनकालः
१३ देवप्रतिमायां
नित्यस्नान- विचारः
१४ मध्याह्ने
भुक्तस्यापि रात्रौ पंचोपचारपूजाप्रकारः
१५ गृहे
देवताप्रतिमाविचारः
१६
देवप्रतिमाप्रतिष्ठाविचारः
१७ पंचायतनदेवताः
१८ पंचायतनदेवतास्थापन-
प्रकार:
१९.
शिवपंचायतनपूजाप्रयोगः
।। अथ
रुद्राभिषेकप्रयोगः ।।
२० रुद्राभिषेकप्रकाराः
२१ रुद्राभिषेकप्रयोगः
२२
मध्याह्नसन्ध्याप्रयोगः
२३ सूर्योपस्थानप्रयोगः
( मण्डलब्राह्मणम्)
२४ ब्रह्मयज्ञप्रयोगः
२५ तर्पणप्रयोगः
२६ वैश्वदेवप्रयोगः
२७ भोजनविधिः
२८ सायंसन्ध्याप्रयोगः
२९ शयनविधिः
३०
संक्षिप्तनूतनयज्ञोपवीत-धारणप्रयोगः
३१
प्रमादाद्यज्ञोपवीतनाशे विशेषप्रयोगः
३२ सूतके संध्याविधिः
३३
सूत्रोक्तत्रिकालसन्ध्याप्रयोगः
श्रीगणेशाय नमः
।। श्रीशुक्लयजुर्वेदीय
माध्यन्दिनवाजसनेयिनां ब्रह्मनित्यकर्मसमुच्चयः ॥
नित्यकर्मात्मकः प्रथमो विभागः ॥
॥ १ ॥ अथ मङ्गलाचरणम् ॥
आदौ श्रीगणनाथं सरस्वतीं चैव केवलं भक्त्या ॥
प्रणमामि शङ्कर-पुरःसरान्यथाविधि तथाऽखिलान्देवान् ॥ १ ॥
तातो मौनसगोत्रज- द्विजवरः श्रीठक्कुरोपाधिभूद् गोविंदात्मजभाइशङ्करसुतः श्रीमानुमाशङ्करः ॥
मेनानाम्न्यपि चैव यस्य जननी
गङ्गास्वरूपिण्यसौ दुर्गा- शङ्कर आत्मजोऽहमनयोर्वन्देऽङ्घ्रियुग्मं मुहुः ॥ २ ॥
श्रीभाईशङ्कराज्जातः स उमाशङ्करो
द्विजः ।
पिता मे सुकृती जन्मप्रदाता गुरुरादिमः ॥ ३ ॥
शुक्लो पाह्वमहानन्दतनयो देवशङ्करः ॥
दीक्षागुरुर्द्वितीयोऽगात्पश्चाद्भूत्वा
यतिर्दिवम् ॥४॥
वेदान्तादिबृहद्विद्यां
सरहस्यामुपादिशत् ।।
गुरुः श्रीचेतनानन्दब्रह्मचारी
तृतीयकः ॥ ५ ॥
स्मृत्वैतान् त्रीन्गुरून् ब्रह्मनित्यकर्मसमुच्चयम् ॥
ग्रथ्नाम्यमुं शुक्लयजुर्वेदीयं द्विजहेतवे ॥ ६ ॥
क्रियते श्रमो मयाऽयं निःसंदेहं परोपकृतयेऽत्र ॥
यत्किश्चिन्यूनं स्यात्तत्क्षन्तव्यं बुधैः स्वयं कृपया ॥ ७॥ इति मङ्गलाचरणम् ॥
॥ २ ॥ अथ प्रातरुत्थानम्
॥
ब्राह्मे मुहूर्ते उत्थाय
स्वकरतलावलोकनम् । तस्य मन्त्रः-
कराग्रे वसते लक्ष्मीः करमध्ये
सरस्वती ।
करमूले स्थितो ब्रह्मा प्रभाते
करदर्शनम् ॥१ ॥
॥ ३ ॥ अथ भूमिस्पर्शः ।।
समुद्रवसने देवि पर्वतस्तनमण्डिते
।
विष्णुपत्नि नमस्तुभ्यं पादस्पर्शं
क्षमस्व मे ॥
ततो मुखशुद्धयर्थं गण्डूषत्रयं कृत्वा नेत्रे प्रक्षाल्याचम्य गवादिमङ्गलानि पश्येत् । स्वेष्टदेवतां नमस्कृत्य प्रातःस्मैरणं कुर्यात् ॥
॥ ४ ॥ अथ प्रातःस्मरणम् ॥
प्रात: स्मरामि हृदि
संस्फुरदात्मतत्त्वं सच्चित्सुखं परमहंसगतिं तुरीयम् ।
यत्स्वप्नजागरसुषुप्तमवैति नित्यं तद्ब्रह्म
निष्कलमहं न च भूतसङ्घ: ॥ १ ॥
प्रातर्भजामि मनसा वचसामगम्यं वाचो
विभान्ति निखिला यदनुग्रहेण ।
यन्नेतिनेतिवचनैर्निगमा अवोचु: तं
देवदेवमजमच्युतमाहुरग्र्यम् ॥ २ ॥
प्रातर्नमामि तमस: परमर्कवर्णं पूर्णं
सनातनपदं पुरुषोत्तमाख्यम् ।
यस्मिन्निदं जगदशेषमशेषमूर्तौ रज्ज्वां
भुजङ्गम इव प्रतिभासितं वै ॥ ३ ॥
शङ्करं शङ्कराचार्यं केशवं
बादरायणम् । सूत्रभाष्यकृतौ वन्दे भगवन्तौ पुनः पुनः ॥४॥
महर्षिर्भगवान् व्यासः कृत्वेमां
संहितां पुरा ।
श्लोकैश्चतुर्भिर्धर्मात्मा पुत्रमध्यापयच्छुकम्
॥
मातापितृसहस्त्राणि पुत्रदारशतानि
च ।
संसारेष्वनुभूतानि यान्ति यास्यन्ति
चापरे ॥ ६ ॥
हर्षस्थान सहस्राणि भयस्थानशतानि च
।
दिवसे दिवसे मूढमाविशन्ति न
पण्डितम् ॥ ७॥
ऊर्ध्वबाहुर्विरौम्येष न च
कश्चिच्छृणोति मे ।
धर्मादर्थच कामश्च स किमर्थं न
सेव्यते ॥ ८ ॥
न जातु कामान्न भयान्न लोभाद्धर्मं
त्यजेज्जीवितस्यापि हेतोः ।
धर्मो नित्यः सुखदुःखे त्वनित्ये जीवो
नित्यो हेतुरस्य त्वनित्यः ॥९ ॥
इमां भारतसावित्रीं प्रातरुत्थाय
यः पठेत् ।
स भारतफलं प्राप्य परं
ब्रह्माधिगच्छति ॥१०॥
ब्रह्मा मुरारित्रिपुरान्तकारी
भानुः शशी भूमि-सुतो बुधश्च ।
गुरुश्च शुक्रः शनिराहुकेतवः
कुर्वन्तु सर्वे मम सुप्रभातम् ।।११ ॥
भृगुर्वसिष्ठः क्रतुरंगिराच मनुः
पुलस्त्यः पुलहश्च गौतमः ।
रैभ्यो मरीचिश्च्यवनश्च दक्षः
कुर्वन्तु सर्वे मम सुप्रभातम् ॥१२॥
सनत्कुमारः सनकः सनन्दनः
सनातनोऽप्यासुरिपिङ्गलौ च ।
सप्तस्वराः सप्तरसातलानि कुर्वन्तु
सर्वे मम सुप्रभातम् ॥१३॥
सप्तार्णवाः सप्तकुलाचलाश्च
सप्तर्षयो द्वीपवनानि सप्त ।
भूरादिकृत्वा भुवनानि सप्त
कुर्वन्तु सर्वे मम सुप्रभातम् ॥ १४ ॥
पृथ्वी सगन्धा सरसास्तथापः स्पर्शी
च वायुर्ज्वलनः सतेजाः ।
नभः सशब्दं महता सहैते कुर्वन्तु
सर्वे मम सुप्रभातम् ॥ १५ ॥
इत्थं प्रभाते परमं पवित्रं पठेत्स्मरेद्वा
शृणुयाच्च तद्वत् ।
दुःस्वप्ननाशस्त्विह सुप्रभातं
भवेच्च नित्यं भगवत्प्रसादात् ॥१६॥
वैन्यं पृथुं हैहयमर्जुनं च
शाकुन्तलेयं भरतं नलं च ।
रामं च यो वै स्मरति प्रभाते
तस्यार्थलाभो विजयश्च हस्ते ।। १७ ॥
बलिर्विभीषणो भीष्मः प्रह्लादो
नारदो ध्रुवः ।
षडेते वैष्णवाः प्रोक्ताः स्मरणं
पापनाशनम् ॥ १८॥
अश्वत्थामा बलिर्व्यासो हनूमांश्च
विभीषणः ।
कृपः परशुरामश्च सप्तैते चिरजीविनः
॥ १९ ॥
सप्तैतान्संस्मरेन्नित्यं
मार्कण्डेयमथाष्टमम् ।
जीवेद्वर्षशतं
साग्रमपमृत्युविवर्जितः ॥२०॥
इत्यादिपौराणिक श्लोकान्पठित्वा
वैदिकं प्रातःस्मरणं पठेत् ॥
प्रातरग्निम्प्रातरिन्द्रहवामहेप्प्रातर्म्मित्रावरुणाप्प्रातरश्विना
। प्रातर्भगम्पूषणम्ब्रह्मणस्पतिम्प्रातःसोममुतरुद्रहुवेम ॥३॥
कोई टिप्पणी नहीं:
एक टिप्पणी भेजें